Parestezje to dolegliwości towarzyszące różnym stanom neurologicznym i internistycznym. Pojęcie znane jest w języku polskim jako „czucie opaczne”, czyli nieprzyjemne wrażenie zmysłowe na skutek obojętnego bodźca (dotyk, muśnięcie). Nie jest utożsamiane z bólem. Do objawów parestezji zaliczamy drętwienia, mrowienia, uczucie wibrowania, przebiegania prądu przez kończynę, szarpanie, odczucie parzenia, „wbijania igieł” czy też znacznego oziębienia części ciała. Czucie opaczne może obejmować jedną lub więcej kończyn, jak również twarz i tułów.
 
Przyczyny parestezji i ich identyfikowanie
Główną przyczyną pojawienia się parestezji jest uszkodzenie ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego, a także choroby przewlekłe jak np. cukrzyca. Parestezje towarzyszą pacjentom z następującymi schorzeniami:

 
Diagnozowaniem przyczyn parestezji zajmują się neurolodzy i neurochirurdzy. Nierzadko jednak pacjent najpierw znajdzie się pod opieką lekarza innej specjalności z zupełnie innego powodu np. u internisty z powodu niewyrównanej cukrzycy, a parestezje zaczynają pojawiać się w miarę progresji choroby. Jeśli odczuwamy nieprzyjemne wrażenia przypominające parestezje, należy zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który w razie potrzeby skieruje do wyżej wymienionych specjalistów. Oprócz wywiadu i badania fizykalnego, lekarz może też zlecić wykonanie badań obrazowych jak rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa głowy, zdjęcia rentgenowskie oraz elektrofizjologicznych jak elektromiografia.
Parestezje należy też różnicować z objawami miażdżycy tętnic, gdyż niedokrwiona kończyna również może drętwieć, a także wychłodzeniem i nieznacznym odmrożeniem kończyny.
 
Możliwości leczenia
Najważniejszym aspektem leczenia parestezji jest zidentyfikowanie i skuteczne leczenie jej przyczyn np. wyrównywanie niedoborów, operacje korekcyjne, farmakoterapia chorób podstawowych. Ponadto lekarz może zaproponować stosowanie leków na bazie kwasu alfa-liponowego – zwykle w przebiegu neuropatii cukrzycowej. Warto też unikać ekspozycji na skrajne bodźce jak gorąco i chłód ( zimno nasila parestezje) oraz nosić luźną odzież z naturalnych, niedrażniących materiałów.
 
Jeśli objawom parestezji towarzyszą jeszcze inne zaburzenia jak: niedowład, całkowity paraliż kończy lub twarzy, dezorientacja, oszołomienie, osłabienie, utrata przytomności, zaburzenia widzenia, niewyraźna mowa lub jąkanie – należy bezzwłocznie zapewnić osobie chorej pomoc medyczną. Parestezje bardzo często towarzyszą urazom głowy i kręgosłupa, dlatego też osoba doznająca takiego urazu musi zostać dokładnie zbadana przez lekarza.
 
Na podstawie:
1. Fairview Health Library. dostęp: 26.08.2015
2. Prusiński A. Neurologia praktyczna. PZWL. Warszawa 2011