Barbiturany należą do grupy leków uspokajających i nasennych. Barbiturany krótko-działające są wykorzystywane w indukcji znieczulenia ogólnego, natomiast długo-działające w przerywaniu napadów padaczkowych (choć częściej stosowane są benzodiazepiny). Charakteryzuje je wąski współczynnik terapeutyczny, co oznacza, że są to leki toksyczne, mniej bezpieczne niż np. benzodiazepiny. Substancje te nie leczą efektywnie określonych chorób, ale często umożliwiają prowadzenie intensywnej terapii u chorych w stanie padaczkowym czy po urazie mózgu, kiedy są wykorzystywane do wywołania tzw. „śpiączki” barbituranowej.
 
Zaletą tych środków jest obniżenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego i poprawa wykorzystania tlenu przez tkankę mózgową zwłaszcza po jego urazach czy operacjach oraz kryzysie organizmu po nagłym zatrzymaniu krążenia. Najczęściej stosowanymi barbituranami są tiopental (o krótkim czasie działania) oraz fenobarbital (o długim czasie działania, nawet do 12 godzin). U dorosłych w celu indukcji znieczulenia zaleca się stosować 2-5mg/kg masy ciała tiopentalu i nie przekraczać dawki 1000mg (dla porównania, do wykonania kary śmierci podawane są dawki 2000-5000mg[1]). Tiopental jest stosowany wyłącznie w szpitalu. Dawka nasenna fenobarbitalu wynosi 2-3mg/kg masy ciała, a średnia dawka toksyczna jest 5 razy większa (około 6000-10 000mg) [2]. Fenobarbital dostępny jest zarówno w formie iniekcji, jak i tabletek, czopków i kropli. Jest stosowany jako lek przeciwpadaczkowy i nasenny zarówno w lecznictwie szpitalnym, jak i przez pacjenta w domu. Zatem przedawkowanie lub zatrucie barbituranami raczej będzie spowodowane fenobarbitalem. Nierzadko zatrucie będzie też skutkiem błędnego zażywania leku lub celowego przyjęcia dawki toksycznej bądź jej podania przez osoby trzecie.
 
Objawy zatrucia barbituranami:

 
Postępowanie lecznicze
 
W przypadku zatrucia barbituranami pacjent powinien zostać zbadany przez lekarza (najlepiej specjalisty medycyny ratunkowej, toksykologa i neurologa). Bardzo ważny jest także wywiad chorobowy i uzyskanie informacji na temat zażywanych przez pacjenta leków. Należy dokonać pomiaru parametrów życiowych oraz wykonać badania toksykologiczne z krwi pacjenta. W razie potrzeby pacjenta powinien skonsultować anestezjolog. Jeśli występuje u pacjenta stan zagrożenia życia, wówczas jest leczony na oddziale intensywnej terapii.
 
Postępowanie lecznicze opiera się na podtrzymaniu funkcji życiowych, a także wyeliminowaniu toksyny z organizmu (np. dializa). Nie ma antidotum na barbiturany. Należy dbać o drożność dróg oddechowych i utrzymywanie oddechu (w razie potrzeby pacjenta należy zaintubować np. jeśli występują ciężkie zaburzenia świadomości lub oddychania), a także założyć duże wkłucie dożylne – centralne lub obwodowe (niezbędne jest szybkie przetaczanie płynów i podawanie leków). Jeśli zatrucie barbituranami przebiega łącznie z upojeniem alkoholowym i spożyciem opioidów, wówczas podawane jest antidotum na opioidy - nalokson. Niestety pacjent może zapaść w śpiączkę i umrzeć z powodu niewydolności krążeniowo-oddechowej [5].
 
Na podstawie: