Oprócz jadłowstrętu psychicznego, kolejnym znanym zaburzeniem odżywiania jest żarłoczność psychiczna (łac. bulimia nervosa; bulimia psychiczna). W przeciwieństwie do anoreksji, rzadziej stwierdza się w jej przebiegu obawy przed otyłością. Jednakże niechęć do siebie i niezadowolenie ze swojego wyglądu czasem są mocniej wyrażone. Napad żarłoczności polega na niemożności pohamowania rozpoczętego już spożywania posiłków.
 
Epidemiologia i przyczyny
 
Zachorowalność na bulimię w okresie dorastania i we wczesnej dorosłości – pomiędzy 15. a 29. rokiem życia, została wyliczona na: 29 : 100 000 kobiet i 1 : 100 000 mężczyzn. Objawy zaburzenia pojawiają się najczęściej około 18.–25. roku życia.
 
Czynnikami etiologicznymi zaburzenia może być nieprawidłowa aktywność serotoninergiczna i zmiany w obrębie ramienia krótkiego chromosomu 10 (bulimia rodzinna). U osób z bulimią stwierdza się często niestabilność emocjonalną i impulsywność. Istotne okazuje się także tło rodzinne zaburzenia. W rodzinach osób chorych występuje sztywność relacji pomiędzy jej członkami, brak umiejętności rozwiązywania konfliktów oraz ograniczenie indywidualizacji dziecka. Zatem wzorzec rodzinny jest podobny do występującego u zmagających się z jadłowstrętem psychicznym. Ponadto, często obserwuje się jeszcze problemy rodzinne, jak rozwód, choroba alkoholowa oraz zaburzenia afektywne i kontroli impulsów. Bulimia może być konsekwencją dwóch sprzecznych „trendów” współczesnej cywilizacji – utrzymanie szczupłej sylwetki i nieograniczona konsumpcja.
 
Objawy i przebieg
 
Napadowe objadanie się do tego stopnia, ile „zniesie” przewód pokarmowy (tzw. atak bulimiczny) i następnie przeczyszczanie się poprzez prowokowanie wymiotów czy też stosowanie leków przeczyszczających, to charakterystyczne zachowania obserwowane w bulimii psychicznej.
 
Postawienie diagnozy ułatwiają kryteria diagnostyczne wg Klasyfikacji ICD-10:
 
A. Nawracające epizody przejadania się (co najmniej dwa razy tygodniowo w ciągu 3 miesięcy), w czasie których w krótkim okresie spożywane są duże ilości pokarmu.
 
B. Utrzymuje się uporczywa koncentracja na jedzeniu i silne pragnienie lub poczucie przymusu jedzenia (głód).
 
C. Pacjent usiłuje przeciwdziałać efektom „tycia” za pomocą jednej lub więcej z następujących metod:

 
D. Samoocena siebie jako osoby otyłej oraz zaburzający strach przed przytyciem (zwykle prowadzące do niedoboru masy ciała).
 
Klasyfikacja DSM-IV dzieli żarłoczność psychiczną na dwa typy:

 

 
Dla osoby z bulimią, nadmierne spożywanie posiłków jest „lekiem” na problemy psychiczne, osamotnienie i pustkę. Jest również traktowane jest jako „nagroda” za doświadczane niepowodzenia (krótkotrwała poprawa nastroju). Z czasem pacjent traci kontrolę nad ilością spożywanych, często wysokokoalorycznych, niezdrowych posiłków. „Ucztowanie” ma charakter napadowy i odbywa się zazwyczaj w ukryciu. Towarzyszy temu cierpienie psychiczne, m.in. wstyd, poczucie winy, niska samoocena. Oprócz ataków bulimicznych, pacjenci dodatkowo zmagają się depresją, labilnością emocjonalną, łatwo popadają w nałogi i podejmują inne ryzykowne zachowania. Trzeba jednak mieć na uwadze, że wiele osób z bulimią świetnie ukrywa swój problem i względnie normalnie funkcjonuje.
 
Powikłania bulimii
 
Oprócz problemów psychicznych, rodzinnych, czy też społeczno-zawodowych, rozwijają się także powikłania ze strony gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu. Obserwowane są niedobory potasu i chlorków spowodowane odwodnieniem na skutek wymiotów i biegunek. Dochodzi do chorób przyzębia, uszkodzenia szkliwa i próchnicy zębów oraz obrzęku ślinianek przyusznych z powodu częstych wymiotów. W jamie ustnej i przełyku rozwijają się nadżerki. Żołądek osoby chorej rozciąga się. Gdy bulimia trwa dłużej niż kilka lat, u kobiet najczęściej spotykanym powikłaniem ginekologicznym są torbiele jajników.
 
Możliwości leczenia
 
Postępowaniem z wyboru jest psychoterapia. Na początku zalecana jest terapia poznawczo-behawioralna. Do innych, skutecznych terapii zaliczamy zorientowaną psychodynamicznie, interpersonalną i psychoanalityczną. Korzystne jest łączenie kilku rodzajów terapii. Istotne jest także terapeutyczne oddziaływanie na rodzinę, zwłaszcza w przypadku młodszych pacjentów.
 
Jeśli psychoterapia nie jest wystarczająco skuteczna, pacjent współpracuje niechętnie, doświadcza częstych napadów żarłoczności i depresji, wówczas zaleca się wspomaganie terapii wdrożeniem leków – szczególnie selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Potwierdzoną skuteczność ma fluoksetyna (Fluoksetyna, Andepin, Bioxetin, Seronil, Salipax).
 
Poprawę stanu po wdrożeniu leczenia obserwuje się u 30 do 60% pacjentów. Terapia może okazać się nieskuteczna u 5 do 25% cierpiących z powodu bulimii psychicznej.
 
Na podstawie: