Typologia ćwiczeń najczęściej stosowana w rehabilitacji neuropsychologicznej oparta jest o standardowy podział funkcji poznawczych na językowe, wzrokowo-przestrzenne, pamięć i uwagę. 

Funkcje językowe

1. Aktualizacja słów

   • Nazywanie widzianych przedmiotów
   • Kończenie wypowiedzi (przysłów, związków frazeologicznych, dopisywanie określeń)
   • Nazywanie według definicji
   • Nazywanie w odpowiedzi na pytanie
   • Wymień z kategorii
   • Podaj kategorię
   • Posegreguj według kategorii
   • Łączenie słów często występujących razem

Te ćwiczenia mają za zadanie pomóc szybciej znajdować potrzebne wyrazy. Każdemu z nas czasem brakuje słowa, mamy coś na końcu języka - to bardzo frustrujące. Osobom z afazją zdarza się to znacznie częściej. W ćwiczeniu aktualizacji słów można pomagać:

• przywołanie kontekstu, w którym zazwyczaj występuje dane słowo (kończenie zdań)
• dobieranie słów i podobnym lub przeciwnym znaczeniu (synonimy i antonimy)
• podanie definicji wyrazu (definicje)
• dzielenie słów na odpowiednie kategorie (kategorie).

2. Czytanie i rozumienie czytanego tekstu

   • Wybór spośród kilku opcji prawidłowej ilustracji do przeczytanego słowa
   • Znajdowanie niepasującego słowa lub zdania
   • Wybór spośród kilku opcji prawidłowej odpowiedzi do przeczytanego pytania (dla sprawniejszych – samodzielne wpisywanie tej odpowiedzi)
   • Ocena, czy wyrazy lub zdania mają wspólne znaczenie
   • Dopasowanie przenośni, związków frazeologicznych do ich wyjaśnień
   • Uzupełnianie tekstów wymagające zrozumienia zdania
   • Odpowiedzi na pytania do dłuższego tekstu – wybór lub samodzielne pisanie
   • Znajdowanie błędów w tekście – literowych, znaczeniowych, gramatycznych itp.

Ćwiczenia pomagają rozwijać rozumienie pojedynczych wyrazów, zdań i tekstów przeczytanych samodzielnie. Jeśli w ćwiczeniu może uczestniczyć druga osoba, można wspólnie ćwiczyć także rozumienie ze słuchu. Aby dobrze wykonać zadanie, należy spróbować przeanalizować znaczenie czytanego tekstu. Na początku pomaga w tym znany kontekst i ograniczona liczba odpowiedzi do wyboru. Dzięki temu utrwala się skojarzenie graficznego symbolu słowa z jego znaczeniem. Trudniejsze zadania obejmują: różnicowanie podobnych wyrazów precyzyjne rozumienie zakresu znaczenia słów rozumienie prostych zdań rozumienie zdań skomplikowanych gramatycznie i dłuższych wypowiedzi.
 

3. Pisanie i tworzenie zdań

   • Wiele powyższych zadań: pisanie nazw, dopisywanie określeń, uzupełnianie zdań, odpowiedzi na pytania do tekstu itp.
   • Układanie zdań z wyrazów podanych w formie podstawowej
   • Uzupełnianie zdań odpowiednią formą gramatyczną wyrazu
   • Przekształcanie formy zdań (zmiana czasu, trybu, zdania złożone)
   • Tworzenie wypowiedzi o wymienionych częściach lub cechach
   • Opisywanie wskazanych wydarzeń, ilustracji, osób, dodatkowo z użyciem wskazanych słów

Pisanie to najmniej rozwinięty dział, na razie stosuje się tylko pisanie trzyliterowe z rozsypanki.
Natomaist tworzenie zdań i gramatyka to rodzaj ćwiczeń dla osób bardziej zaawansowanych, których trudności dotyczą przede wszystkim formułowania własnych wypowiedzi ustnych i pisemnych. Ćwiczenia pomagają zwracać uwagę na prawidłowe używanie poszczególnych części mowy, ich odmianę, przekształcanie zdań bez zmiany ich znaczenia oraz trafne parafrazowanie brakujących słów.

1. Ekspresja oralna – wszystkie powyższe ćwiczenia wykonywane na głos, dodatkowo:

   • Przykłady tematów do rozmowy, prośba o przygotowanie słownictwa
   • Jakie pytania zadałbyś tej osobie?
   • Opowiedz komuś o… (wymienione tematy)
   • Co można powiedzieć w wymienionej sytuacji?

Uwaga

1. Wybór i zaznaczenie określonych bodźców spośród wielu podobnych (zróżnicowany stopień podobieństwa)
2. Takie same czy różne – porównywanie podobnych bodźców
3. Szeregowanie bodźców
4. Liczenie bodźców
5. Znajdowanie różnic
6. Uzupełnianie braków w sekwencji bodźców
7. Zaznaczanie bodźców według podanej zasady, pod pewnymi warunkami itp.

Pamięć

1. Wypisywanie własnych sposobów wspomagania pamięci
2. Zapamiętywanie słów według kategorii
3. Kopiowanie i odtwarzanie z pamięci materiału słownego i bezsłownego
4. Odtwarzanie materiału po dłuższym czasie
5. Tworzenie i zapamiętywanie list (zakupów, czynności, osób) różnymi sposobami
6. Zapamiętywanie rozmieszczenia bodźców i odtwarzanie go z pamięci

Funkcje wzrokowo – przestrzenne

1. Wszystkie zadania dotyczące uwagi są tutaj również zadaniami wzrokowymi – specyfika zadań papier - ołówek
2. Rysowanie wymienionych kształtów
3. Uzupełnianie braków w kształtach – dorysowywanie symetrycznej połowy, części, łączenie itp.
4. Zadania werbalne, w których do prawidłowego wykonania niezbędne jest przeczytanie wszystkich wyrazów i zdań
5. Rysowanie według instrukcji opisującej rozmieszczenie przedmiotów