DEC2 - wariacja genu, która u ludzi odpowiedzialna jest za mniejsze zapotrzebowanie na sen została "przeszczepiona" przez amerykańskich badaczy do grupy laboratoryjnych myszy redukując ich czas odpoczynku bez zaburzenia normalnego funkcjonowania.

Badacze z Uniwersytetu Utah, Uniwersytetu Kalifornijskiego Uniwersytetu w Stanford połączyli siły w tych badaniach, których wyniki opublikowane zostały w sierpniowym Science. Ich celem było zidentyfikowanie specyficznej wariacji genu odpowiedzialnej za to, że niektórzy z nas potrzebują znacznie mniej snu niż inni - zaledwie 6 godzin przy średniej 7,5 dla populacji.

Niezwykła bezsenna rodzina
Na trop tego odkrycia naprowadziła badaczy historia 68-letniej kobiety, która zgłosiła się jako jedna z osób badanych do eksperymentów, gdzie jedną ze zmiennych była długość snu. Kobieta ta opowiedziała eksperymentatorom, że razem z córką kładą się spać około 22:30, a budzą o 4:30, co nie powoduje u żadnej z nich braku energii czy nadmiernego zmęczenia.

Christopher R. Jones z Uniwersytetu Utah powiedział o niej : "Mama była niezwykle energiczą i niespodziewanie aktywną osobą. Nawet słuchanie o tym, jak wiele rzeczy udawało jej się zrobić w ciągu zwyczajnego dnia sprawiało, że ja czułem się wykończony!". Zaintrygowany nadzwyczajnym trybem życia i możliwościami kobiety, Jones zainicjował wraz z badaczami z Uniwersytetu w San Francisco serię badań, które zaowocowały zidentyfikowaniem wariacji DEC2 w jej DNA.

Skoro ludzie, to może i myszy...
Bazując właśnie na tym odkryciu naukowcy poszli o krok dalej i wychodowali kolonię myszy transgenicznych z przeszczepioną ludzką wariacją tego genu. Potem nastąpiło trudne zadanie zmierzenia czasu snu i odpoczynku oraz okresów aktywności u myszy i porównanie ich z myszami bez tej wariacji genu. Badacze z wielką dokładnością monitorowali długość czasu aktywności i snu myszy, przerywając go i zaburzając cykl snu i czuwania, chcąc sprawdzić jaki wywoła to efekt.

Okazało się, że nawet przy znacznie mniejszej ilości snu, myszy te wykazywały większą aktywność niż grupa kontrolna bez wariacji DEC2. Mierzony był... czas w którym myszy z obu grup biegały w swych kołowrotkach. Myszy z insomią spędzały na nich aż o średnio 1,5h więcej niż grupa kontrolna.

Odpowiedzi rodzą kolejne pytania
Podniosło to pytanie o to, co sprawia, że myszy z wariacją DEC2 potrzebują mniej snu. Badacze wysunęli hipotezę, że może wynikać to z głębszego snu niż u myszy z grupy kontrolnej. Po wnikliwych badaniach i monitorowaniu snu hipoteza ta nie potwierdziła się.

Jones, chcąc zbadać więcej członków tej szczególnej rodziny, odtworzył drzewo genealogiczne, z którego wynika, że bliscy krewni kobiety zamieszkują na Słowacji. Kolejnym krokiem będzie więc sprawdzenie ilu z nich ma tę specyficzną wariację DEC2 i z czym się to wiąże: być może z jakimiś innymi predyspozycjami, temperamentem, skłonnością do depresji etc. Badacz w taki sposób opowiada o tym, jak odbiera tę specyficzną cechę: "Ta ich nieskończona energia nie jest zaburzeniem nastroju! To raczej silne afektywne i emocjonalne elementy składające się na uczucie, że w każdej chwili masz potrzebę działania. Oni nie potrafią wyobrazić sobie nic nie robienia!"