Kora mózgowa zbudowana jest z ciał komórek nerwowych, które stanowią istotę szarą (w odróżnieniu od istoty białej zbudowanej z włókien nerwowych). Zewnętrzna, silnie pomarszczona powierzchnia półkul mózgowych może sprawiać wrażenie chaotycznej i nieuporządkowanej.

Wraz z rozwojem kora mózgowa rozrasta się i ulega pofałdowaniu, dzięki czemu osiąga powierzchnię około 2,2 m². Każdy mózg jest inny, lecz mimo różnic osobniczych można znaleźć podobieństwa w budowie półkul mózgu, które pozwalają dzielić je na konkretne struktury. Podstawowymi pojęciami przy opisie powierzchni zewnętrznej półkuli są bruzda i zakręt. Bruzdy są zagłębieniami w powierzchni kory mózgowej, szczelinami gdzie sfałdowana kora zagłębia się. Miejsca gdzie znajduje się ona na powierzchni nazywamy zakrętami. Bruzdy i zakręty możemy klasyfikować w obrębie trzech rzędów.

Bruzdy główne (pierwszorzędowe) są najmniej zmienne i możemy je wyróżnić w większości prawidłowych mózgów. Drugo- i trzeciorzędowe charakteryzują się coraz większą zmiennością osobniczą. W opisach anatomicznych najczęściej wymienia się bruzdy pierwszorzędowe. Dwie największe bruzdy to bruzda środkowa (sulcus centralis) zwana czasem bruzdą Rolanda i bruzda boczna (sulcus lateralis) zwana bruzdą Sylwiusza. Swoje nazwy zawdzięczają sławnym anatomom.

Największe bruzdy wyznaczają granice pomiędzy płatami mózgu. Bruzda środkowa oddziela płaty czołowy od ciemieniowego, zaś bruzda boczna oddziela płat skroniowy od płata czołowego i ciemieniowego. Najsłabiej widoczna jest granica pomiędzy płatem ciemieniowym a płatem potylicznym utworzona przez bruzdę ciemieniowo-potyliczną widoczną na powierzchni przyśrodkowej mózgu (po przecięciu mózgu na połowy). Każdy z wymienionych wyżej płatów jest parzysty. Dwie półkule mózgu oddzielone są od siebie szczeliną podłużną mózgu (fissura longitudinalis cerebri). Komunikacja pomiędzy półkulami odbywa się dzięki włóknom zebranym w spoidłach mózgu, z których największe stanowi ciało modzelowate.

Gdy obejrzymy korę półkul uważniej z łatwością zauważymy, że oprócz zewnętrznej (górno-bocznej) powierzchni możemy wyróżnić również powierzchnię podstawną (dół mózgu), częściowo przykrytą przez móżdżek oraz powierzchnię przyśrodkową widoczną po przecięciu mózgu na połowy. 

Płat czołowy oddzielony jest od płata ciemieniowego bruzdą środkową, a od płata skroniowego bruzdą boczną. Na powierzchni zewnętrznej wyróżniamy bruzdy: przedśrodkową, czołową górną i dolną oraz zakręty: przedśrodkowy, czołowy górny, środkowy i dolny. Zakręt czołowy dolny tworzy wieczko czołowe zakrywające wyspę, które niekiedy jest wyłączane jako osobna struktura. Na powierzchni przyśrodkowej wyróżniamy bruzdę ciała modzelowatego i bruzdę obręczy oraz zakręty: przedśrodkowy (często klasyfikowany jako część płacika okołośrodkowego), obręczy, czołowy przyśrodkowy, prosty. Na powierzchni podstawnej wyróżniamy bruzdy: węchową i bruzdy oczodołowe oraz zakręty: prosty i oczodołowe.

Płat ciemieniowy oddzielony jest od płata czołowego bruzdą środkową, od płata skroniowego bruzdą boczną i jej gałęzią tylną, zaś od płata potylicznego przedłużeniem gałęzi tylnej bruzdy bocznej, która dochodzi do bruzdy ciemieniowo-potylicznej. Na powierzchni zewnętrznej wyróżniamy bruzdy: zaśrodkową, śródciemieniową oraz zakręty: zaśrodkowy, płacik ciemieniowy górny i dolny, nadbrzeżny, kątowy. Na powierzchni przyśrodkowej wyróżniamy bruzdę zaśrodkową i ciemieniowo-potyliczną. Zakręty: zaśrodkowy (część płacika okołośrodkowego), przedklinek.

Płat potyliczny oddzielony jest od płata ciemieniowego przedłużeniem gałęzi tylnej bruzdy bocznej, która dochodzi do bruzdy ciemieniowo-potylicznej, zaś od płata skroniowego linią łączącą wcięcie skroniowo-potyliczne (przedłużenie bruzdy skroniowo-potylicznej) i gałąź tylną bruzdy bocznej. Na powierzchni zewnętrznej wyróżniamy bruzdy: potyliczną górną i dolną. Zakręty: potyliczny górny, środkowy i dolny. Na powierzchni przyśrodkowej wyróżniamy bruzdy: ciemieniowo-potyliczną i ostrogową oraz zakręty: klinek, zakręt językowaty (inaczej: potyliczno-skroniowy przyśrodkowy).

Płat skroniowy oddzielony jest od płata czołowego bruzdą boczną, zaś od płata potylicznego linią łączącą wcięcie skroniowo-potyliczne (przedłużenie bruzdy skroniowo-potylicznej) i gałąź tylną bruzdy bocznej. Na powierzchni zewnętrznej wyróżniamy bruzdy: skroniową górną i dolną, natomiast zakręty: skroniowy górny, środkowy i dolny. Na powierzchni podstawnej wyróżniamy bruzdy: bruzda potyliczno-skroniowa, poboczna oraz zakręty: potyliczno-skroniowy boczny i przyśrodkowy (często nazywany zakrętem wrzecionowatym), przyhipokampalny.

Wyróżnienie bruzd i zakrętów pozwala na szczegółowy opis topograficzny dla zlokalizowania funkcji zależnych od kory. Należy jednak pamiętać, że zarówno pofałdowanie mózgu, jak i lokalizacja funkcjonalna cechują się znaczną zmiennością osobniczą. Kolejny raz warto zwrócić uwagę na określenie „anatomia prawidłowa”, czyli odnoszący się do większości przypadków, zgeneralizowany opis struktur. Każdy z nas jest inny i zawdzięczamy to między innymi temu, że nasze bruzdy i zakręty nie wyglądają identycznie jak w znormalizowanym schemacie z atlasu.