Wielu chorych uważa, że leczenie padaczki preparatami z marihuaną medyczną przynosi pozytywne efekty terapeutyczne. Dzięki prowadzonym badaniom naukowym nad przydatnością i bezpieczeństwem marihuany w leczeniu, dowiadujemy się, że faktycznie odpowiednio podawana i dawkowana może zredukować liczbę i intensywność napadów padaczkowych, zwłaszcza lekoopornych. Pionierem tej metody leczenia w Polsce jest neurolog dziecięcy, Marek Bachański.
 
Medyczna marihuana, znana też jako konopie siewne, to roślina z której liści i kwiatów żeńskich uzyskiwane są preparaty lecznicze. Substancjami naturalnymi pochodzącymi z konopii są kannabinoidy, wśród których wyróżniamy kannabidiol i tetrahydrokanabinol. Oddziałują one na receptory kannabidiolowe w organizmie człowieka.
 
CBD – kannabidiol – to związek chemiczny, który charakteryzuje działanie przeciwdrgawkowe, przeciwpsychotyczne, przeciwlękowe i rozluźniające. Stosunkowo młode doniesienia naukowe traktują także o działaniu przeciwutleniającym i neuroprotekcyjnym kannabidiolu. Warto wiedzieć, że CBD nie wykazuje działania psychoaktywnego.
Tetrahydrokannabinol – THC – to substancja, którą cechuje działanie psychoaktywne, co jest odczuwalne jako odurzenie i potocznie opisywane jako „bycie na haju”.
W leczeniu padaczek lekoopornych stosowany jest zarówno CBD i THC, które są odpowiednio dawkowane. Mogą być podawane w formie kropli (u małych dzieci) lub też kapsułek (u starszych).
 
Dotychczasowe małe badania wskazują na możliwość skuteczności kannabidiolu w opanowywaniu napadów padaczkowych. Jednakże w literaturze można znaleźć również sprzeczne doniesienia. Na chwilę obecną jeszcze nie potwierdzono skuteczności i bezpieczeństwa kannabidiolu w leczeniu padaczki. Faktem jest, że naukowcy miewają utrudniony dostęp do preparatów z CBD i ograniczone fundusze na prowadzenie badań w tym zakresie. Pocieszającym jest fakt, że u przedstawionych do tej pory przypadków pacjentów leczonych CBD, stwierdzano głównie nieznaczne efekty uboczne terapii.
 
Lekiem sierocym zarejestrowanym przez FDA (Food and Drug Administration) w leczeniu ciężkiej padaczki mioklonicznej u niemowląt zespół Dravet (często opornej na znane leki przeciwpadaczkowe) jest Epidiolex, który zawiera kannabidiol. Trwają również badania nad prowadzeniem terapii z marihuaną medyczną wśród pacjentów z zespołem Lennoxa-Gastauta.
 
Warto w tym miejscu przytoczyć wyniki badań otwartych O. Devinsky’ego i wsp. nad zastosowaniem w leczeniu padaczki wspomnianego preparatu. W badaniu wzięło udział 213 pacjentów (dzieci i młodych dorosłych), u których występowała padaczka lekooporna – m.in. zespół Dravet i Lennoxa-Gastauta. Pacjenci ci byli wcześniej leczeni około 3 różnymi lekami przeciwpadaczkowymi.
Średnia wieku zakwalifikowanych pacjentów wynosiła 11 lat, a badanie trwało 12 tygodni. Preparat z kannabidiolem podawano w postaci płynnej, w dawce, którą stopniowo zwiększano do 25 mg na kilogram masy ciała.
Badanie ukończyło 137 chorych, co stanowiło 67% badanych. Odnotowano u nich redukcję napadów padaczkowych o ponad połowę (54%). W tym u 23 pacjentów z zespołem Dravet obserwowano zmniejszenie napadów uogólnionych o 53%, natomiast u 11 badanych z zespołem Lennoxa-Gastauta – spadek o 55% napadów atonicznych.
Preparat był na ogół dobrze tolerowany przez pacjentów. Jedynie u 10 chorych (stanowiących 5% badanych) zaobserwowano efekty uboczne, które najczęściej obejmowały:

Większość z nich miała charakter przemijający. Natomiast u 14 osób przerwano leczenie z powodu braku skuteczności.
 
Trzeba mieć na uwadze, że u 52 osób odnotowano ciężkie efekty niepożądane, wśród których u 22 pacjentów mogło być spowodowane stosowaniem kannabidiolu. Były to:

Podczas lecznnia odnotowano również 2 zgony. Nie uważa się jednak, że były związane z zastosowaniem Epidiolexu. Do zgonów dochodziło w wyniku nagłej śmierci w padaczce i niewydolności oddechowej z powodu aspiracji.
We krwi badanych nie stwierdzano znaczących odchyleń. Mało prawdopodobne, by podczas leczenia CBD dochodziło do podwyższenia prób wątrobowych.
 
W Polsce leczenie kannabidiolem opiera się na uruchomieniu procedury importu docelowego. Lek jest sprowadzany z zagranicy dla konkretnego pacjenta.
 
Na podstawie:

1. Maa E., Figi P. The case for medical marijuana in epilepsy. Epilepsia. Volume 55, Issue 6, pages 783–786, June 2014
2. Bachański M. - Leczenie medyczną marihuaną w neurologii dziecięcej. Leczenie pacjentów z padaczką oporną na leki – doniesienie z praktyki (wstępne). 2015. Dostępna na postalu wolnekonopie.org
3. Devinsky O. et all. Cannabidiol: pharmacology and potential therapeutic role in epilepsy and other neuropsychiatric disorders. Epilepsia. 2014 Jun;55(6):791-802
4. GW Pharmaceuticals Raport. Dostęp z dn. 27.07.2015 r.